Ochrona przeciwpożarowa jest szerokim pojęciem, które głównie opisuje działania podejmowane w celu ochrony życia, zdrowia ludzi i zwierząt oraz ochrony mienia przed pożarami, ale także klęskami żywiołowymi i innymi zagrożeniami o charakterze miejscowym. Pojęcie ochrony przeciwpożarowej reguluje ustawowo zasady, zobowiązujące m.in. właścicieli i zarządców różnego rodzaju budynków i terenów do stosowania odpowiednio skonstruowanych systemów przeciwpożarowych, dzięki którym możliwe jest zminimalizowanie ryzyka wybuchu pożaru i/lub efektywne ograniczanie jego skutków. Wszystko w myśl zasady: lepiej zapobiegać niż… gasić!
Ochrona ppoż skupiać się powinna przede wszystkim na zapobieganiu pożarom. Gdy jednak już do pożaru (bądź innego zdarzenia) dojdzie, celem ochrony ppoż jest minimalizacja szkód, doprowadzenie do tego by były one jak najtańsze w likwidacji, a także by miał kto (wspomniane wyżej zapewnienie sił), a także czym (zapewnienie środków) je likwidować.
Wszystkie kwestie związane z ochroną przeciwpożarową reguluje Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 869 ze zm.). W Ustawie
o ochronie przeciwpożarowej znajdują się zapisy, które szczegółowo definiują zarówno pojęcie ochrony pożarowej (rozdział 1. Ustawy), jak i jej organizację (rozdział 3. Ustawy).
Zgodnie z w/w Ustawą ochrona przeciwpożarowa polega na realizacji przedsięwzięć mających na celu ochronę życia, zdrowia, mienia lub środowiska przed pożarem, klęską żywiołową lub innym miejscowym zagrożeniem. Wyróżniono trzy kategorie działań, które wpisują się w te przedsięwzięcia, są to:
Mając na uwadze zapewnienie bezpieczeństwa ludzi, zwierząt i mienia - istotne są nie tylko wszystkie te działanie, ale również ich kolejność.
Ustawa o ochronie przeciwpożarowej, oprócz definicji i opisu trzech kategorii przedsięwzięć podejmowanych w jej ramach, zawiera również:
Nadrzędnym celem ochrony przeciwpożarowej jest zminimalizowanie ryzyka wystąpienia pożarów (oraz klęsk żywiołowych i innych miejscowych zagrożeń), a co za tym idzie - zapewnienie maksymalnego bezpieczeństwa ludziom, zwierzętom i mieniu. W przypadku, gdy mimo konsekwentnej realizacji postanowień Ustawy, wystąpi pożar lub inne zagrożenie (również niezależne od czynnika ludzkiego) - efektem ochrony przeciwpożarowej powinna być możliwość szybkiego opanowania żywiołu, z możliwie jak najmniej dotkliwymi skutkami
i jak najtańszą likwidacją powstałych szkód. Ponadto ważnym celem ochrony przeciwpożarowej jest dostęp do wykwalifikowanych jednostek ochrony przeciwpożarowej.
W art. 15. Ustawy o ochronie przeciwpożarowej wymienione zostały jednostki ochrony przeciwpożarowej, są to:
Bezpieczeństwo ludzi, zwierząt i mienia, w sytuacji wystąpienia pożaru lub innego zagrożenia, w znacznej mierze zależy właśnie od pracy jednostek ochrony przeciwpożarowej. W jej strukturach powinni pracować wysoko wykwalifikowani
i doświadczeni strażacy i ratownicy, dysponujący wysokiej jakości sprzętem specjalistycznym, umożliwiającym efektywne mierzenie się z pożarami, klęskami żywiołowymi i innymi zagrożeniami, bez względu na ich rodzaj, zasięg i wielkość.
Zabezpieczenie operacyjne ochrony przeciwpożarowej na terenie gminy Ełk realizowane jest przez jednostkę ratowniczo-gaśniczą Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej
w Ełku z oraz jednostki ochotniczych straży pożarnych Gminy Ełk.
Na terenie gminy Ełk funkcjonuje 6 jednostek ochotniczych straży pożarnych, w tym dwie jednostki są włączone do Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego (KSRG), a kolejne dwie jednostki wykonują specjalistyczne zadania: z zakresu ratownictwa wodnego oraz poszukiwawczo-ratowniczego.
Jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej Gminy Ełk to:
Do zadań ochotniczych straży pożarnych należy podejmowanie działań w celu ochrony życia, zdrowia, mienia lub środowiska naturalnego przez:
Ponadto jednostka OSP Szeligi wykonuje specjalistyczne działania ratownicze w zakresie ratownictwa wodnego. W ramach ratownictwa wodnego podejmowane są działania ratownicze, polegające w szczególności na: